Ο Salvador Guillermo Allende Gossens, (26 Ιουνίου 1908 - 11 Σεπτεμβρίου 1973) περισσότερο γνωστός ως Σαλβαδόρ Αλλιέντε, υπήρξε ο 29ος πρόεδρος της Χιλής..
Σπούδασε ιατρική στο πανεπιστήμιο του Σαντιάγο αλλά δεν την άσκησε ποτέ γιατί αφοσιώθηκε στην πολιτική.
Έγινε γνωστός ως ο πρώτος μαρξιστής προέδρος χώρας της Λατινικής Αμερικής, ο οποίος πήρε την εξουσία με νόμιμες διαδικασίες.
Η ανάμειξη του Αλλιέντε με.την πολιτική ζωή της Χιλής διήρκεσε κάπου σαράντα χρόνια. Σαν μέλος του Σοσιαλιστικού Κόμματος υπήρξε βουλευτής, υπουργός και γερουσιαστής. Ως επικεφαλής του Μετώπου Λαϊκής Δράσης (.F.R.A.P.), το 1958 και το 1964 έθεσε, ανεπιτυχώς, υποψηφιότητα για την προεδρία της χώρας. Στις εκλογές στις 4 Σεπτεμρίου του 1970, ως επικεφαλής της Αριστεράς έλαβε σχετική πλειοψηφία και το Κονγκρέσο επισημοποίησε την εκλογή του στην προεδρία της δημοκρατίας. Έγινε έτσι ο πρώτος μαρξιστής πρόεδρος σε δημοκρατία της Λατινικής Αμερικής. Στην κυβέρνηση που σχημάτισε τις 3/11/1970, συμμετείχαν κομμουνιστές, σοσιαλιστές, ριζοσπάστες, σοσιαλδημοκράτες, χριστιανοδημοκράτες και ανεξάρτητοι.
Ως πρόεδρος ο Αλλιέντε εφάρμοσε πολιτική ευρύτατων μεταρρυθμίσεων, εθνικοποιώντας βιομηχανίες όπως αυτή της εξόρυξης χαλκού, τράπεζες και πιστωτικά ιδρύματα, ξένες εταιρίες κ.α., αποβλέποντας σύμφωνα με τις διακηρύξεις του στην εγκαθίδρυση σοσιαλιστικού καθεστώτος με τη νόμιμη κοινοβουλευτική οδό. Απέκτησε διπλωματικές σχέσεις με τις κομμουνιστικές χώρες της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας και της Κούβας, κάτι που δεν άρεσε στις Η.Π.Α. (ενώ και πολλές από τις εταιρίες που εθνικοποιήθηκαν στη Χιλή ήταν αμερικανικών συμφερόντων). Έτσι οι σχέσεις Χιλής και Η.Π.Α ψυχράνθηκαν.
Επιπλέον, λόγω του προγράμματός του, οι σχέσεις του Αλλιέντε με τους νομοθετικούς και δικαστικούς κλάδους της Χιλιανής δημόσιας διοίκησης, ( οι οποίοι δε συμμερίζονταν τον ενθουσιασμό του για τη μετατροπή της Χιλής σε σοσιαλιστική χώρα), έγιναν τεταμένες, οδηγώντας τελικά τη Βουλή να μιλά για "συνταγματική παραβίαση". Η αντίδραση για το πρόγραμμά του ήταν ισχυρή και στο εσωτερικό αλλά και το εξωτερικό. Ταυτόχρονα η χώρα υπέφερε από οικονομική κρίση που επιδεινωνόταν από την πτώση της τιμής του χαλκού στις διεθνείς αγορές. Ξέσπασαν κύματα απεργιών και καταλήψεις εργοστασίων και γαιών. Τον Ιούνιο του 1973 εκδηλώνεται απόπειρα πραξικοπήματος εναντίον του Αλλιέντε η οποία αποτυγχάνει. Στις 11 Σεπτεμβρίου 1973, ομάδα στρατιωτικών, κατευθυνόμενοι από τον Αγκούστο Πινοσέτ, καταλαμβάνουν το Βαλπαραϊσο και το Σαντιάγο και διατάζουν τον πρόεδρο να παραδοθεί. Εκείνος αρνείται και ο στρατός περικύκλωσε το προεδρικό μέγαρο La Moneda. Ο Αλλιέντε εκφώνησε τον τελευταίο του λόγο, ορκιζόμενος να μην παραιτηθεί. Αργότερα θα βρισκόταν νεκρός. Η επίσημη εκδοχή είναι ότι αυτοκτόνησε, εν τούτοις ακόμα και σήμερα υπάρχουν πολλές θεωρίες που υποστηρίζουν ότι δολοφονήθηκε..
Μετά την ανατροπή του Αλλιέντε, ο στρατηγός Αουγκούστο Πινοσέτ αρνήθηκε να παραδώσει την εξουσία στην πολιτική κυβέρνηση, και η Χιλή βρέθηκε να κυβερνάται από στρατιωτική χούντα από το 1973 μέχρι το 1990, τερματίζοντας έτσι 48 σχεδόν χρόνια δημοκρατικής διακυβέρνησης στη Χιλή. Η στρατιωτική χούντα έγινε γνωστή για τους εκτεταμένους διωγμούς των αντιφρονούντων.
Το 2004, ο Πατρίσιο Γκουζμάν γυρίζει το ντοκυμαντέρ Salvador Allende, (γλώσσα του ντοκυμαντέρ τα γαλλικά και τα ισπανικά) το οποίο καλύπτει την περίοδο από την εκλογική εκστρατεία του Αλλιέντε, μέχρι το πραξικόπημα που έφερε το τέλος του.
Η ταινία προβλήθηκε εκτός συναγωνισμού στο φεστιβάλ των Καννών του 2004.
(ισπανικά, άνευ υποτίτλων)
Εγκυκλοπαίδεια Δομή, τόμος 2 σελ 299-300
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου