Μάτα Χάρι - η χορεύτρια κατάσκοπος

   Η Margaretha Geertruida "Margreet" Zelle MacLeod (7 Αυγούστου 1876 – 15 Οκτωβρίου 1917), περισσότερο γνωστή με το καλλιτεχνικό της όνομα Μάτα Χάρι (στη διάλεκτο της Ιάβας σημαίνει πουλί της αυγής),  ήταν μέλος της Φρισιανής μειονότητας της Ολλανδίας, και ήταν εξωτική χορεύτρια και εταίρα, που καταδικάστηκε με την κατηγορία ότι ήταν κατάσκοπος και εκτελέστηκε από εκτελεστικό απόσπασμα στη Γαλλία, με την κατηγορία της κατασκοπείας υπέρ της Γερμανίας στη διάρκεια του Α Παγκοσμίου Πολέμου

   Αρχικά έζησε στις Ολλανδικές Ινδίες και αργότερα εγκαταστάθηκε στην Ευρώπη όπου παρουσιάστηκε ως ιερή χορεύτρια από την Ιάβα Χάρη στην γοητεία της κατάφερε να εισχωρήσει στα κοσμικά σαλόνια του Παρισιού εγκαινιάζοντας μια λαμπρή σταδιοδρομία.

   To 1915 έγινε μυστική πράκτορας των Γερμανών στους οποίους αποκάλυψε σημαντικές πληροφορίες που της εμπιστεύονταν στρατιωτικοί των συμμάχων κατά τη διάρκεια του Α Παγκοσμίου Πολέμου. Το 1917 συνελήφθη στη Γαλλία, με την κατηγορία της κατασκοπίας και ως υπεύθυνη για το θάνατο 50.000 Γάλλων στρατιωτών. Ακολούθησαν η καταδίκη της σε θάνατο και ο τουφεκισμός της.

   Η ιδέα μιας εξωτικής χορεύτριας που δούλευε σαν θανατηφόρος διπλή πράκτορας χρησιμοποιώντας τις δυνάμεις στο ξελόγιασμα προκειμένου να αποσπά στρατιωτικά μυστικά από τους πολλούς εραστές της έκανε τη Μάτα Χάρι διαρκές αρχέτυπο της φαμ φατάλ.  Έτσι αποτέλεσε μια ατέλειωτη πηγή έμπνευση για βιβλία, τραγούδια αλλά και ταινίες. 

   Η πρώτη κινηματογραφική μεταφορά της ιστορίας της Μάτα Χάρι έγινε το 1920, με την ομώνυμη ταινία του Ludwig Wolff. Στον πρωταγωνιστικό ρόλο η Δανέζα ηθοποιός του γερμανικού κινηματογράφου Asta Nielsen.

   Η ίδια ηθοποιός ερμήνευσε τον ίδιο ρόλο και στην ταινία Die Spionin, (1921) και πάλι σε σκηνοθεσία του Ludwig Wolff.

   Ακολουθεί η γερμανική ταινία Mata Hari, die rote Tänzerin (Μάτα Χάρι η κόκκινη χορεύτρια)(1927), με τον τίτλο συχνά συντομευμένο σε Μάτα Χάρι. Η σκηνοθεσία είναι του Friedrich Feher (είχε παίξει τον Φράνσις στο Εργαστήρι του Δρ Καλιγκάρι) ενώ στον πρωταγωνιστικό ρόλο έχουμε τη σύζυγο του σκηνοθέτη Magda Sonja. Αποτέλεσε την πρώτη μεγάλου μήκους απεικόνιση της ζωής της Μάτα Χάρι.

   Η επόμενη ήταν η ταινία Μάτα Χάρι (1931) του George Fitzmaurice (δεν αναφέρεται το όνομά του), με την Γκρέτα Γκάρμπο στο ρόλο της Μάτα Χάρι. Μαζί της και οι Ραμόν Ναβάρο, Λιούις Στόουν και Λιονέλ Μπάρυμορ. Η ταινία αποτελεί μια ημι-φανταστική ιστορία για τη ζωή της Μάτα Χάρι.

   Σύμφωνα με την υποθέση, στη διάρκεια του Α Παγκοσμίου Πολέμου, η Μάτα Χάρι είναι μια Γερμανίδα κατάσκοπος στο Παρίσι. Έχει ήδη ξελογιάσει το Ρώσο στρατηγό Σούμπιν, και τώρα τα μάτια της είναι στραμμένα στον υπολοχογαγό Ροσάνοφ, ένα νεαρό και ανερχόμενο αξιωματικό. Περνά μια βραδιά μαζί του με σκοπό να βάλει στο χέρι τα μυστικά έγγραφα που αυτός έχει στην κατοχή του. Αλλά η μυστική αστυνομία την παρακολουθεί, περιμένοντας να μαζέψει αρκετές αποδείξεις για να τη συλλάβει.

   Η ταινία αποτέλεσε την πιο μεγάλη επιτυχία της Γκάρμπο και την πιο επιτυχημένη ταινία της Μέτρο Γκόλντυν Μάγιερ. Μετά την επιβολή του κώδικα λογοκρισίας στο Χόλυγουντ, του γνωστού ως κώδικα Χέις η ταινία επανακυκλοφόρησε το 1939. Επιβλήθηκε τουλάχιστον ένα κόψιμο στη σκηνή του ξελογιάσματος του υπολοχαγού Ροσάνοφ από τη Μάτα Χάρι Το τέλος της σκηνής πραγματοποιήθηκε με τη χρήση fade-out .

(απόσπασμα από την ταινία)

   Η Μάτα Χάρι, (η Délia Col στο ρόλο), παρουσιάζεται και στην ταινία Marthe Richard (1937) (επρόκειτο για το αντίπαλο δέος, από πλευράς Γαλλίας) του Raymond Bernard.

   Στο κινούμενο σχέδιο Plane Daffy (1944) ο πιλότος Ντάφυ Ντακ έρχεται αντιμέτωπος με τη γοητεία της κατασκόπου Χάτα Μάρι.

   Στην ταινία Carry on Regardless (1961) των Gerarld & Ralph Thomas την υποδύεται η ηθοποιός. Betty Mardsen.
   Στην ταινία La reina del Chantecler (1962) του Rafael Gil, την Μάτα Χάρι ερμηνεύει η Greta Chi.
   Ακολουθεί η ταινία Mata Hari, agent H21 (1964) του Jean-Louis Richard, με τη Ζαν Μορώ στον πρωταγωνιστικό ρόλο. Μαζί της και ο Ζαν-Λουί Τρεντινιάν.


   Στην ταινία Casino Royale (1967) o Le Grand αναφέρει ότι ο Τζέιμς Μποντ παράτησε την MI5, αφού κατάφερε την Μάτα Χάρι, την αληθινή του αγάπη, από την Ισπανία στη Γαλλία να εκτελεστεί και ότι η κόρη του Μποντ ονομάστηκε από τη Μάτα
   Στην ισπανική κωμωδία Επιχείρηση Μάτα Χάρι (1968) του Mariano Ozores, η Μάτα Χάρι δραπετεύει με τη βοήθειά της υπηρέτριάς της Γκιγερμίνα , μετά θα πάρει τη θέση της προκειμένου να συναντηθεί με τον Φον Φάμπερ (τον επικεφαλής της Υπηρεσίας Αντικατασκοπίας του Κάιζερ).
   Στην ταινία Up the Front (1972) του Bob Kellett, ο στρατιώτης Lurk βρίσκεται σε κάποια στιγμή να έχει σχεδιασμένα όλα τα γερμανικά σχέδια για τον Α Παγκόσμιο Πόλεμο στα... οπίσθιά του και κάνει ολόκληρο αγώνα για να ξεφύγει από τους Γερμανούς και να τα παραδώσει στους Βρετανούς. Στο μεταξύ πρέπει να κάνει ιδιαίτερη προσπάθεια για να αντισταθεί στη γοητεία της Μάτα Χάρι (Ζα Ζα Γκαμπόρ) που θέλει να πάρει πίσω τα σχέδια.

   Στην ταινία Shanks (1974) τη Μάτα Χάρι ερμηνεύει η  Έλενα Καλλιανότες. 

   Στην ταινία Légitime violence (1982) έχουμε τον Jean-Marie Lemaire ως Μάτα Χάρι.
   Στην ταινία Μάτα Χάρι (1985) του Curtis Harrington, έχουμε τη Σύλβια Κριστέλ στον κεντρικό ρόλο. Η ταινία βασίζεται χαλαρά στη ζωή της και η κατασκοπευτική της δραστηριότητα παρουσιάζεται ως αποτέλεσμα ιδεολογίας και της επιθμίας της να σώσει ζωές.

#MataHari

Εγκυκλοπαίδεια Δομή τόμος 18 σελ 234-235

http://en.wikipedia.org/wiki/Mata_Hari

http://www.imdb.com/character/ch0027577/?ref_=tt_cl_t1

http://www.imdb.com/title/tt0255357/

http://www.imdb.com/title/tt0255613/

http://www.imdb.com/title/tt0355757/

http://en.wikipedia.org/wiki/Mata_Hari_(1927_film)

http://www.imdb.com/title/tt0023196/

http://en.wikipedia.org/wiki/Mata_Hari_(1931_film)

http://www.imdb.com/title/tt0168997/

http://www.imdb.com/title/tt0054727/

http://www.imdb.com/title/tt0059435/

http://www.imdb.com/title/tt0063393/

http://www.imdb.com/title/tt0069448/

http://www.imdb.com/title/tt0072149/

http://www.imdb.com/title/tt0084281/

http://www.imdb.com/title/tt0089565/

http://en.wikipedia.org/wiki/Mata_Hari_(1985_film)