Κινηματογράφοι φλεγόμενοι

   Προχθές, 12-02-2012 υπερψηφίστηκε από τη Βουλή το νέο μνημόνιο, το οποίο αναμένεται να αλλάξει τη ζωή μας (μάλλον προς το χειρότερο) για τα επόμενα 30-50 χρόνια.
   Η χθεσινοβραδινή ψηφοφορία, συνοδεύτηκε από μια νύχτα τρόμου, γεμάτη βανδαλισμούς, εμπρησμούς, πλιάτσικο και λεηλασία, από τους συνήθεις "γνωστούς - αγνώστους" της τελευταίας 30ετίας περίπου.
   Πάρα πολλά καταστήματα, (κυρίως λιανικής πώλησης), βιβλιοπωλεία, ιστορικά κτίρια, τράπεζες, έγιναν παρανάλωμα του πυρός, ενώ πολλά ήταν και αυτά που λεηλατήθηκαν.
   Από τη μανία των σύγχρονων απογόνων του Αττίλα, αυτή τη φορά δε ξέφυγαν ούτε τρεις ιστορικοί κινηματογράφοι του κέντρου της Αθήνας, οι κινηματογράφοι Αττικόν και Απόλλων στην Σταδίου, και ο κινηματογράφος Άστυ στην Κοραή.
 
     Κινηματογράφος "Αττικόν"

     Σύμφωνα με το Αρχείο Νεότερων Μνημείων, το εκλεκτικιστικό κτίριο που βρίσκεται το "Αττικόν", οικοδομήθηκε μεταξύ των ετών 1870-1881, με σχέδια του αρχιτέκτονα Ερνστ Τσίλερ, για λογαριασμό του Χιώτη τραπεζίτη Σταμάτιου Δεκόζη Βούρου. (Η αρχιτεκτονική περίοδος του εκλεκτικισμού, αλλιώς και Νέος Νεοκλασσικισμός, έχει σαν βασικό χαρακτηριστικό την εκλεκτική επιλογή από διάφορα αρχιτεκτονικά ρεύματα χωρίς να υπάρχει ενιαίο ύφος)
    Κατά το 1900 στεγαζόταν εκεί το φαρμακείο του Σ. Βαλτή (αναφέρεται ήδη από το 1891), το κουρείο του Λ. Μουσίου και το εμπορικό κατάστημα "ειδών Κίνας" , του Π. Γεωργιάδη, ενώ το 1914 φιλοξενήθηκε για ένα διάστημα το νεοσύστατο Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας.
    Την περίοδο 1914-1920, πραγματοποιήθηκε μια βασική επέμβαση σε ρυθμό "Νεομπαρόκ", όταν οικοδομήθηκε σε τμήμα του κτιρίου το κινηματοθέατρο "Αττικόν"  επάνω σε σχέδια του αρχιτέκτονα Αλέξανδρου Νικολούδη. (1874-1944). Μάλιστα η αρχιτεκτονική επέμβαση είχε το πρωτοποριακό για την εποχή οπλισμένο σκυρόδεμα.
     Άρχισε να λειτουργεί πρώτα ως θέατρο, και από το 1916 ως κινηματογράφος, σηματοδοτώντας την αρχή κατασκευής σπουδαίων κινηματογράφων. Με την έναρξη της λειτουργίας του χαρακτηρίζεται ως "Κινεμακολόρ" γιατί προβάλλει όπως διαφημίζει, "ταινίας χρωματιστάς εκ του φυσικού. Καθώς δε, διαθέτει και αίθουσα "κομψήν και θερμασμένη με καλοριφέρ" πώς είναι δυνατόν να μη χαρακτηριστεί σαν "Κέντρον του άνθους της αθηναϊκής κοινωνίας, του διπλωματικού σώματος, της Αυλής , κέντρον του καλλιτεχνικού κόσμου". (από το βιβλίο του Νίκου Θεοδοσίου "Στα παλιά τα σινεμά")
    Από το 1929 και μετά λειτούργησε υπό τη διεύθυνση της "Σκούρας Φιλμς" των αδελφών Σκούρα.
    Το "Αττικόν" αποτέλεσε τον πρώτο ελληνικό κινηματογράφο που έγινε "παρλάν" (ομιλών).
    Η πρώτη σχετική προβολή έγινε στις 22 Οκτωβρίου 1929. Το πρόγραμμα περιλάμβανε επίκαιρα και τη μουσικοχορευτική ταινία του Ντέηβιντ Μπάτλερ "Fox Follies".

Fox_Movietone_Follies_of_1929

http://www.cinefilip.gr/gr_athina_002_Atikon.htm

(μουσική από την εν λόγω ταινία)

     Τεχνικά το αποτέλεσμα ήταν κακό. "Η απόδοσίς του είναι καθαρά γραμμοφωνική  και ο ήχος της φωνής αποδίδεται τόσο αλλοιωμένος που με κόπο ξεχωρίζει κανείς την ανδρική από τη γυναικεία" έγραψε η Ίρις Σκαραβαίου στην "Πρωτοπορία (Δεκέμβριος 1929)
     Στη γερμανική κατοχή ο κινηματογράφος επιιτάσσεται από τους Γερμανούς και μετατρέπεται σε κινηματογράφο για τους Γερμανούς στρατιώτες, μετονομαζόμενο σε Soldaten Kino Victoria

(Φωτογραφία Κώστα Παράσχου)

http://www.iefimerida.gr/sites/default/files/attikon-4.jpg

      Το 1960 οι αδελφοί Γρηγοριάδου και ο Άγγελος Αγαλιώτης πήραν άδεια ορισμένων επισκευών από την Πολεοδομία Αθηνών, ενώ το 1982 πραγματοποιήθηκαν γενικές εργασίες συντήρησης και αναπαλαίωσης πάνω σε μελέτη του αρχιτέκτονα Ι. Χριστακόπουλου. Η αποκατάσταση του κτιρίου θεωρήθηκε υποδειγματική και αποτέλεσε πρότυπο αποκατάστασης και συντήρησης και για άλλα νεοκλασσικά κτίρια της πόλης. 

      Ανακαίνιση του κινηματογράφου πραγματοποιήθηκε το 2007, αποτελώντας μαζί με τον "αδελφό" του Απόλλωνα ένα αρχιτεκτονικό στολίδι.
     Λαμπεροί αστέρες του Χόλυγουντ, του Ευρωπαϊκού και, σαφώς, του Ελληνικού κινηματογράφου ανέβηκαν όλα αυτά τα χρόνια τη λευκή μαρμάρινη σκάλα που οδηγεί στην αίθουσα. Συγκαταλέγεται μέσα στους ομορφότερους κινηματογράφους της Ευρώπης. Στην -σχεδόν- αιωνόβια ζωή του έχει φιλοξενήσει μεγάλες ευρωπαϊκές αλλά και παγκόσμιες πρεμιέρες, φεστιβάλ, συναυλίες ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών και την πρώτη ροκ-όπερα της Ελλάδας.

http://www.iefimerida.gr/sites/default/files/diadilwseis-5_0.jpg

        Κινηματογράφος "Απόλλων"

        "Αδελφός" του "Αττικόν. Δημιουργήθηκε στη δεκαετία του 1930 στο υπόγειο του "Αττικόν", όπου εγκαταστάθηκε και η "Σκούρας Φιλμς" ιδιοκτήτρια εταιρία των δυο κινηματογράφων..

      Στη περίοδο της γερμανικής κατοχής βρισκόταν απέναντι από το "Αττικόν". Όπως και το "αδελφάκι" του επιτάχτηκε για τη ψυχαγωγία των Γερμανών στρατιωτών και του δόθηκε η ονομασία Kino Apollo

     

(φωτογραφία Κώστα Παράσχου)

(Οι επιγραφές στους κινηματογράφους στη γερμανική κατοχή, εκτός από τα εληηνικά, αναγράφονταν υποχρεωτικά και στα γερμανικά και τα ιταλικά)

                                                                     www.cinefilip.gr

     Από την έναρξη λειτουργίας του αποτέλεσε πρότυπο, καθώς ήταν η πρώτη κινηματογραφική αίθουσα στην Ελλάδα το 1960, μαζί με το "Αττικόν" που λειτούργησε με στερεοφωνικό ήχο (TODD-AO, 70mm).

      Το μόνο στοιχείο που παρέμεινε ανέγγιχτο κατά την ανακαίνιση, είναι οι πίνακες του Μεμά Τουλιάτου (αντίγραφα από τα έργα του Βακιρτζή), που απεικονίζουν τη Μέρλιν Μονρόε, με τον Τζέιμς Ντιν, και τη Τζόαν Κόλλινς, όλα σημεία αναφοράς της αίθουσας.

          Επίσης εγκαταστάθηκε γερμανικός ψηφιακός προτζέκτορας, κάτι που κατέστησε τον "Απόλλωνα" την πρώτη αίθουσα στην Ελλάδα (και από τις πρώτες στην Ευρώπη)  που πραγματοποίησε προβολές με τον Nec Digital Projector 2K.

      Κινηματογράφος "ΑΣΤΥ"

     

    

     Κατασκευάστηκε την περίοδο 1934-1938. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής μέρος του υπογείου έγινε τόπος φυλακής και μαρτυρίου για πολλούς αγωνιστές. 

    Το υπόλοιπο λειτούργησε εξαρχής ως κινηματογράφος.

    Το Κεντρικό Συμβούλιο Νεότερων Μνημείων χαρακτηρίζει το υπόγειο του κινηματογράφου ως "ιστορικό χώρο πολιτιστικής επικοινωνίας των κατοίκων των Αθηνών, αναπόσπαστα συνδεδεμένο με τις μνήμες των κατοίκων όλων του λεκανοπεδίου

  Την περίοδο της γερμανικής κατοχής πρόβαλε επίκαιρα και ταινίες για τα γερμανικά στρατεύματα.

   Την περίοδο του εμφυλίου πολέμου αποτελούσε την έδρα του Ε.Α.Μ και έτσι ο κινηματογράφος υπολειτουργούσε.

   Το 1952 εγκαταστάθηκαν εκεί οι κινηματογραφικές επιχειρήσεις Κοσμίδης και Σία ΑΕ.

  Στις δεκαετίες του 1950 και του 1960 παρουσίαζε σπουδαίες ταινίες και πρεμιέρες, ενώ πραγματοποιούσε δεξιώσεις με προσκεκλημένους Έλληνες και ξένους πρωταγωνιστές.

Μέχρι το 1975 στον κινηματογράφο "ΑΣΤΥ" διοργανώνονταν οι κυριακάτικες πρωινές προβολές της Ταινιοθήκης της Ελλάδας, ενώ συχνά διοργανώνονταν εβδομάδες κινηματογράφου αφιερωμένες σε κάποια χώρα

  Παρά την ευρεία ανακαίνιση που έγινε το 1994, ο κινηματογράφος διατηρεί πολλά στοιχεία της παλιάς αίγλης του, όπως η καμπίνα προβολής, οι μαρμάρινες σκάλες με τις προστατευτικές σιδεριές, τα τραπεζάκια του φουαγιέ, οι πόρτες, οι καθρέφτες, τα μωσαϊκά, το εκδοτήριο εισιτηρίων. Οι ιδιοκτήτες επέμειναν στη διατήρηση του παραδοσιακού ύφους, και στην τελευταία ανακαίνιση που έγινε το 2008.

   Το 2000, η ΕΘΝΙΚΗ ΑΕΓΑ, η ιδιοκτήτρια του ακινήτου όπου στεγάζεται ο κινηματογράφος, προσπάθησε να πετύχει τον αποχαρακτηρισμό του κτιρίου ως ιστορικού μνημείου, κάτι που απέρριψε το Συμβούλιο Επικρατείας

Φωτογραφία Α.Π.Ε.

       Σύμφωνα με δηλώσεις των ιδιοκτητών των τριών  αυτών ιστορικών κινηματογράφων, οι ζημιές που έχουν υποστεί, αν και σοβαρές είναι επιδιορθώσιμες, και ότι έχουν ήδη ξεκινήσει εργασίες αποκατάστασής τους.

          Ευχομάστε για την επαναλειτουργία τους, το συντομότερο δυνατόν. 

Πηγές 

www.cinefilip.gr
www.ered.gr
www.newpost.gr
www.iefimerida.gr
www.e-go.gr